Nhiệm vụ và quyền hạn
1. Xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường chiến lược phát triển Viện, kế hoạch nghiên cứu, triển khai khoa học và công nghệ dài hạn, 5 năm, hàng năm về địa chất và khoáng sản; tổ chức thực hiện sau khi được phê duyệt.
2. Nghiên cứu cơ bản về lịch sử phát triển vỏ Trái Đất, cấu trúc và thành phần vật chất của các thành tạo địa chất; đánh giá tiềm năng tài nguyên địa chất và khoáng sản để xây dựng luận cứ khoa học phục vụ điều tra cơ bản trong lĩnh vực địa chất và khoáng sản.
3. Nghiên cứu, xác lập cơ sở khoa học phục vụ xây dựng chính sách, pháp luật về địa chất và khoáng sản; chiến lược, quy hoạch, kế hoạch về địa chất và khoáng sản và các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch khác có liên quan của Bộ; tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, định mức kinh tế – kỹ thuật về địa chất và khoáng sản.
4. Nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học, công nghệ về địa chất và khoáng sản; thực hiện các chương trình, đề án, dự án, nhiệm vụ, đề tài nghiên cứu khoa học, triển khai công nghệ về địa chất và khoảng sản theo quy định.
5. Đào tạo trình độ tiến sĩ về địa chất và khoáng sản; tham gia đào tạo, bồi dưỡng công chức, viên chức về địa chất và khoáng sản theo phân công của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
6. Thẩm định các chương trình, đề án, dự án, nhiệm vụ, đề tài nghiên cứu khoa học và công nghệ về địa chất và khoáng sản theo phân công của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
7. Tổ chức thực hiện các hoạt động thông tin khoa học, công nghệ về địa chất và khoáng sản theo quy định của pháp luật.
8. Cung cấp các dịch vụ khoa học, công nghệ về địa chất và khoáng sản; tư vấn, thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản theo quy định của pháp luật.
9. Đầu mối quốc gia hỗ trợ việc điều phối và thực hiện các hoạt động liên quan đến phát triển và quản lý Mạng lưới Công viên Địa chất Toàn cầu Việt Nam trong khuôn khổ các hoạt động của Mạng lưới Công viên Địa chất Toàn cầu của UNESCO; xây dựng và hướng dẫn việc xây dựng các dự án về di sản địa chất, bảo tồn địa chất và công viên địa chất theo phân công của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
10. Tổ chức thực hiện cải cách hành chính, thực hành tiết kiệm, phòng, chống lãng phí và thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng thuộc phạm vi quản lý của Viện theo chương trình, kế hoạch của Bộ và phân công của Bộ trưởng.
11. Quản lý tổ chức, bộ máy, vị trí việc làm, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp và số lượng người làm việc của Viện theo phân công của Bộ trưởng và theo quy định của pháp luật.
12. Quản lý hành chính, tài sản; thực hiện trách nhiệm của đơn vị dự toán cấp III đối với các đơn vị trực thuộc Viện theo quy định của pháp luật.
13. Thống kê, báo cáo định kỳ và đột xuất tình hình thực hiện nhiệm vụ được giao.
14. Thực hiện các nhiệm vụ khác do Bộ trưởng phân công.
