Viện Nghiên cứu Điện tử, Tin học, Tự động hoá tiền thân là Viện nghiên cứu kỹ thuật Điện tử được thành lập chính thức ngày 29/01/1985 theo Nghị định số 20/HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ). Viện là cơ quan nghiên cứu triển khai KHCN đầu ngành trong lĩnh vực Điện tử, Tin học, Tự động hoá trực thuộc Bộ Công Thương.

Ngay từ những ngày đầu mới thành lập, Lãnh đạo Viện đã rất chú trọng việc hoạch định chiến lược phát triển, xây dựng tiềm lực KHCN cả về cơ sở vật chất, cả về nguồn lực con người, nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị mà Đảng và Nhà nước giao phó.

Trong hơn 30 năm hình thành và phát triển, Viện đã và đang chủ trì thực hiện hơn 134 đề tài nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ (NCKH&PTCN) và dự án sản xuất thử nghiệm (SXTN) cấp Bộ, 53 đề tài NCKH&PTCN và dự án SXTN cấp Nhà nước, 04 Dự án Quốc tế, 85 tiêu chuẩn Việt Nam và tiêu chuẩn ngành. Hầu hết các đề tài, dự án được nghiệm thu xếp loại Đạt trở lên, trong đó có một số xếp loại xuất sắc. Điển hình có một số đề tài đã được nhận giải thưởng và bằng khen của Bộ Khoa học và Công nghệ, 02 đề tài và 03 loạt sản phẩm đã được nhận giải VIFOTEC trong các năm 1999, 2000 và 2008.

Viện đã công bố 294 công trình khoa học được đăng trên các tạp chí, hội nghị trong nước và trên thế giới, đồng thời liên tục được chọn là cơ quan chủ trì Chương trình nghiên cứu KHCN trọng điểm của Nhà nước về Tự động hoá qua các giai đoạn 1991-1995 (Chương trình KC.02), 1996-2000 (Chương trình KHCN-04) và 2001-2005 (Chương trình KC.03).

Song song với việc thực hiện các nhiệm vụ NCKH&PTCN Viện đã và đang đào tạo NCS tiến sĩ, trong đó hơn hai mươi nghiên cứu sinh đã bảo vệ thành công luận án. Kết quả NCKH của nhiều đề tài đã được chuyển thành các dự án SXTN để tiếp tục hoàn thiện và chuyển giao cho các cơ sở sản xuất và trường học, góp phần quan trọng cho sự nghiệp công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước.

Trong quá trình hoạt động, Viện đã chuyển giao ứng dụng cho các cơ sở sản xuất và Trường học trên 130 loại sản phẩm là các thiết bị và hệ thống thiết bị cả phần cứng và phần mềm, các thiết bị thí nghiệm chứa hàm lượng khoa học và công nghệ cao.

Bên cạnh việc nghiên cứu ứng dụng, Viện tập trung chủ yếu vào nghiên cứu phát triển các công nghệ nền của hệ thống các ngành công nghệ cao lĩnh vực Điện tử, Tin học, Tự động hoá và Phỏng sinh học.

Với thành tích đạt được, Viện đã vinh dự được Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất, hạng Nhì và hạng Ba.

Hiện nay với vai trò là một Viện nghiên cứu triển khai KH&CN đầu ngành trực thuộc Bộ Công Thương hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo Nghị định số 115/2005/NĐ-CP ngày 5/9/2005 của Chính phủ, NCKH&PTCN vẫn được coi là một trong các nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của Viện. Các nghiên cứu tập trung chủ yếu vào nghiên cứu phát triển và ứng dụng các công nghệ nền trong lĩnh vực điện tử, tin học, tự động hóa và phỏng sinh học. Với phương châm nghiên cứu gắn liền với thực tiễn, việc triển khai ứng dụng các kết quả nghiên cứu, sản phẩm mới vào sản xuất được Viện đẩy mạnh, trong đó tập trung vào các lĩnh vực năng lượng, môi trường, y tế và giáo dục.

 Những phần thưởng cao quý

- Năm 2004: Huân ch­ương Lao động hạng Ba (Quyết định số 1047/ QĐ-CTN ngày 29/12/2004, do Chủ tịch Nước Trần Đức Lương ký).

 - Năm 2010: Huân ch­ương Lao động hạng Nhì (Quyết định số 62/QĐ-CTN ngày 15/01/2010, do Chủ tịch Nước Nguyễn Minh Triết ký).

- Năm 2014: Huân ch­ương Lao động hạng Nhất (Quyết định số 1542/QĐ-CTN ngày 10/7/2014, do Chủ tịch Nước Trương Tấn Sang ký).

Ngoài Huân ch­ương Lao động các hạng, Viện liên tục được Nhà nước, Chính phủ, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ tặng nhiều Bằng khen, Cờ thưởng Thi đua. Nhiều tập thể và cá nhân trong Viện được tặng Huân chương Lao động, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, của Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ, của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Viện đã có 03 công trình nhận Giải thưởng “Sáng tạo Khoa học Công nghệ Việt Nam“ (VIFOTEC 1999,2000,2008).